Türkiye, ticaret alanındaki gücüyle dünyada sayılı ülkeler arasında yer alıyor. Ancak, coğrafi konumu nedeniyle çevresinde yaşanan savaşlar, ticareti doğrudan etkileyebiliyor. Bu gibi durumlar, ikili ticaret sözleşmelerinde “mücbir sebep” olarak kabul ediliyor.
Konu hakkında açıklamalarda bulunan Avukat Umut Metin, savaş halinde şirketlerin sözleşmelerine tam uyum göstermesinin beklenemeyeceğini belirterek, “Savaş durumu mücbir sebep sayılır ve sözleşmelerdeki yükümlülüklerin savaş boyunca askıya alınması adil ve doğru bir beklentidir” dedi.
Metin, Türkiye’nin çevresindeki ülkelerle güçlü ticari ilişkileri olduğunu ve ticaretin güvenli, huzurlu ortamları sevdiğini söyledi. “Savaş, bu huzurlu ortamı bozan en önemli unsurlardan biridir” diyen Metin, savaş süresince sözleşmelerin uygulanmasının zorlaşacağını ifade etti.
Örnek vererek açıklamasını sürdüren Metin, “İsrail ile İran arasındaki çatışmada, Türk bir şirketin İran’daki ticaret partneriyle yükümlülüklerini yerine getirmesi güçleşir. Tahran’da bir şehir bombalanırken, ticaret devam etmeli demek gerçekçi değildir. Şirketlerin bu durumda suçu yoksa, savaş mücbir sebep olarak kabul edilir ve anlaşmalar geçici olarak askıya alınabilir” dedi.
Mücbir sebebin insan iradesi dışındaki, durdurulamayacak olaylar olduğunu belirten Metin, deprem, savaş, sıkı yönetim hali veya seller gibi örnekler verdi.
Metin ayrıca sözleşmelerde esas olanın sadakat olduğunu vurguladı: “Kim hangi sözü verdiyse, ona sadık kalmalı. Ancak savaş gibi olağanüstü koşullarda, sözleşmeye uyulmaması haksızlık sayılmaz. Bu durumda taraflar mücbir sebep hakkını kullanarak, ödeme ya da mal teslimini geçici olarak durdurabilir.” sözleriyle ifade etti.
